Editie Migraine

Relatie tussen migraine en slaap

Inleiding

Te veel of te weinig slaap wordt vaak genoemd als trigger voor een migraineaanval. Maar vooral wisselende slaappatronen lijken migraine te kunnen uitlokken of verergeren. Zijn er studies die de relatie tussen chronotype, slaap-waakritme en migraineaanvallen verduidelijken?

Bij een Amerikaans onderzoek onder 200 nieuwe migrainepatiënten werd als meest voorkomende trigger voor een migraineaanval emotionele stress genoemd (59%), gevolgd door te veel of te weinig slaap (53,5%).1 Verschillende andere studies hebben gesuggereerd dat migraineaanvallen getriggerd kunnen worden door chronobiologische mechanismen.2-4 In dit verband worden verschillende chronotypen onderscheiden, die refereren aan een bepaald endogeen slaap-waakritme. Dit ritme is afhankelijk van geslacht, leeftijd, genetische aanleg en omgevingsfactoren. Er worden vaak drie chronotypes onderscheiden: vroege (ochtendmensen), intermediaire en late (avondmensen). In een gemiddelde populatie zijn de drie chronotypes gelijkelijk verdeeld. Er is nog niet veel bekend over de relatie tussen chronotype en migraine. Van de weinige studies die zijn gedaan, spreken de resultaten elkaar tegen.3,5

Quote

Chronobiologische mechanismen spelen rol

Slaap-waakritme

Recent is een Leidse studie gepubliceerd naar de verschillende chronotypes in relatie tot migraine bij 2.875 patiënten en 200 gezonde controles.6 Migrainepatiënten bleken vaker vroege chronotypes dan controles (48,9% versus 38,6%; p<0.001). Migrainepatiënten, vooral degenen met een hoge aanvalsfrequentie, bleken meer vermoeid na veranderingen van het slaap-waakritme dan gezonde controles. Ze kunnen zich minder goed aanpassen aan actief zijn op ongebruikelijke uren. Van 2.389 migrainepatiënten rapporteerden 961 (ruim 40%) dat de migraineaanval vroeg in de ochtend begint. De uitkomsten van deze studie bevestigen het vermoeden dat chronobiologische mechanismen een rol spelen bij de pathofysiologie van migraine.

Referenties

  1. Andress-Rothrock D, King W and Rothrock J. An analysis of migraine triggers in a clinic-based population. Headache 2010;50(8):1366-70.
  2. Fox AW, Davis RL. Migraine chronobiology. Headache 1998;38:436-41.
  3. Gori S, Morelle N, Maestri M, et al. Sleep quality, chronotypes and preferential timing of attacks in migraine without aura. J Headache Pain 2005;6:258-60.
  4. Alstadhaug K, Salvesen R, Bekkelund S. 24-hour distribution of migraine attacks. Headache 2008;48:95-100.
  5. Cevoli S, Nicodermo M, Grimaldi D, et al. Chronotypes in menstrual migraine: a case-control study. Neurol Sci 2010;31(suppl.1):S163-4.
  6. Van Oosterhout W, van Someren E, Schoonman GG, et al. Chronotypes and circadian timing in migraine. Cephalalgia. 2017;38(4):617-25.