Editie Migraine

Het Praktisch Handvat Neurologische Zorg bij Hoofdpijn adviseert om een dagboek bij te houden waarin het aantal migrainedagen per maand wordt gedocumenteerd. Bij episodische migraine is een behandeling succesvol bij een vermindering van het gemiddelde maandelijkse aantal migrainedagen met 50% of meer. Voor chronische migraine is dit 30%.

Als de therapie effectief blijkt te zijn, kan worden overwogen om de behandeling na 1-2 jaar te stoppen. Als er na 6 maanden geen effect merkbaar is, wordt geadviseerd te staken met de behandeling. Er kan overwogen worden om te switchen naar een andere CGRP-remmer. Uit onderzoek blijkt namelijk dat switchen van CGRP-remmer nuttig kan zijn als de eerste behandeling niet effectief was.

Lees hier meer over in het artikel ”Monoclonal antibodies in Headache”.

Bekijk de relevante hoofdstukken uit het Praktisch Handvat Neurologische Zorg bij Hoofdpijn.

Bij een migraineaanval kunnen verschillende factoren een rol spelen. Een van deze factoren is een verhoogde CGRP-spiegel, wat voorkomt tijdens een aanval. CGRP werkt als een neuromodulator en zorgt voor vasodilatatie door te binden aan de CGRP-receptoren in o.a. het ganglion trigeminale en in craniële bloedvaten. Bovendien stimuleert CGRP, samen met andere eiwitten, neurogene ontsteking, wat resulteert in irritatie van de trigeminuszenuw. Deze irritatie geeft aanleiding tot pijn die typisch ervaren wordt bij een migraineaanval.

Er zijn CGRP-remmers die werken op het CGRP-eiwit (ligand) of de receptor, waardoor de activiteit van CGRP wordt onderdrukt. Zo kan het aantal migraineaanvallen verminderd worden.

Bekijk de animatie waarin wordt uitgelegd hoe een CGRP-remmer werkt.

Externe bron

Vanwege ontbrekende data wordt uit voorzorg geadviseerd om tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding geen CGRP-remmers te gebruiken.

Bekijk het interview van prof. dr. Antoinette Maassen van den Brink waarin zij meer vertelt over CGRP-remmers en zwangerschap.

Externe bron

CGRP is een reddingsmolecuul voor het lichaam. Het werkt als een neuromodulator en zorgt onder andere voor vasodilatatie. Bij dreigende ischemie in het hart of in de longen stijgt de CGRP-spiegel, wat helpt om ischemie te voorkomen. Uit onderzoek is gebleken dat er een relatie is tussen CGRP en het krijgen van migraineaanvallen.

Bekijk het fragment uit het artikel “Migraine ontrafelen en behandelen” waarin prof. dr. Antoinette Maassen van den Brink wordt geïnterviewd over dit onderwerp.

Zij vertelt ook in een ander interview dat er meer onderzoek nodig is om de werking van CGRP beter te begrijpen.

Externe bron

Een CGRP-remmer is een geneesmiddel dat de neuropeptide ‘calcitonine-gen-gerelateerd peptide’ (CGRP) of de receptor remt. Deze peptide komt vrij bij een migraineaanval en is daarom een belangrijk aangrijpingspunt bij het behandelen van migraine.  

CGRP-remmers worden profylactisch gebruikt om migraineaanvallen te voorkomen. De volgende CGRP-remmers zijn in Europa geregistreerd: de monoklonale antilichamen eptinezumab (Vyepti®), erenumab (Aimovig®), fremanezumab (AJOVY®) en galcanezumab (Emgality®) en de orale CGRP-remmers atogepant (Aquipta®) en rimegepant (Vydura®).

Bekijk ook de animatie waarin het werkingsmechanisme van CGRP-remmers wordt uitgelegd.

Verder vertelt emeritus hoogleraar neurologie Michel Ferrari in deze video over de CGRP-remmers.

Externe bron

De CGRP-remmers hebben elk hun eigen bijwerkingenprofiel. Zie de meest recente SmPC van de betreffende middelen via het geneesmiddeleninformatiebank van het CBG.

Monoklonale antilichamen

Small molecules

Lareb ontving 109 bijwerkingenmeldingen in 2022. Hoewel de bijwerkingen gewrichtspijn en vermoeidheid het meest gemeld waren, zijn deze niet opgenomen in de SmPC’s. Er zijn ook bekende bijwerkingen gemeld die wel in de bijsluiters staan. Mogelijk worden de bijwerkingen in de toekomst aangevuld.

Bekijk het fragment uit het artikel “Migraine van laboratorium naar kliniek”, waarin prof. dr. Antoinette Maassen van den Brink en drs. Emile Couturier het hebben over de veiligheid van CGRP-remmers.

Op dit moment is er in Nederland alleen vergoeding voor de CGRP monoklonale antilichamen. Voor een vergoeding moet de patiënt voldoen aan de vergoedingscriteria:

Onder falen van de therapie wordt een intolerantie of onvoldoende effect verstaan.

Zie voor meer details over de vergoeding het Farmacotherapeutisch Kompas en Zorginstituut Nederland.

In het artikel ”Hoe schrijf je CGRP-remmers voor? Een praktische benadering.” beschrijft neuroloog Hans Carpay de stappen die doorlopen moeten worden. Via dit artikel zijn de formulieren te vinden die vereist zijn bij het voorschrijven van CGRP-remmers.

Er is geen informatie beschikbaar over de effectiviteit en veiligheid bij jongeren onder de 18 jaar. Daarom is het gebruik van CGRP-remmers bij deze patiëntengroep nog niet geregistreerd.

Voor de behandeling van hoofdpijn bij kinderen heeft Editie Migraine een eigen dossier “Hoofdpijn & kinderen”.

Externe bron

Omdat CGRP een reddingsmolecuul is om ischemie in het lichaam te voorkomen, bestaat een theoretisch cardiovasculair risico. Patiënten met ernstige cardiovasculaire aandoeningen werden bij de CGRP-remmers uitgesloten van klinische onderzoeken. Om een uitspraak te kunnen doen over de veiligheid van CGRP-remmers in deze patiëntengroep is verder onderzoek vereist.

Hoewel (een voorgeschiedenis van) cardiovasculaire ziekten volgens de SmPC’s geen contra-indicatie is, adviseert het Praktisch Handvat Neurologische Zorg bij Hoofdpijn om uit voorzorg geen CGRP-remmers te gebruiken bij deze patiëntengroep.

Bekijk het fragment uit het artikel “Migraine van laboratorium naar kliniek”, waarin prof. dr. Antoinette Maassen van den Brink en drs. Emile Couturier het hebben over de veiligheid van CGRP-middelen.