Editie Migraine

Evidence en nonsense van leefstijl bij kinderen en pubers met migraine

Inleiding

In deze podcast wordt Els Peeters geïnterviewd door Elke Jacobs, beiden zijn als kinderneuroloog werkzaam in het Juliana Kinderziekenhuis in Den Haag. Els heeft ruime ervaring in integratieve geneeskunde (integrative medicine), een visie op gezondheidszorg waarbij onder andere leefstijlinterventies een belangrijke rol spelen. Volgens haar zou leefstijl bij ieder kind en puber ter sprake moeten worden gebracht omdat het therapeutisch is in te zetten als onderdeel van de totale behandeling.

In de podcast wordt ingegaan op aspecten zoals slapen, voeding, vochtgebruik en stressreductie. Wat is bewezen effectief en veilig? Wat is onzin? En hoe bespreek je leefstijl met ouders, kinderen en pubers?

Ga er even voor zitten, want deze podcast duurt 45 minuten. Drie kwartier met waardevolle meningen, anekdotes en tips & tricks.
Duur: 01 min. en 39 sec.

Wat zijn de belangrijkste take aways?

  • Besteed voldoende aandacht aan levensstijl, want zeker ouders van kinderen met een chronische aandoening zijn benieuwd naar wat ze naast de therapie ook zelf zouden kunnen doen om het kind zich beter te laten voelen.
  • Onvoldoende slaap is een uitlokkende factor om meer aanvallen te hebben.1 Kinderen tussen de 6 en 12 jaar oud hebben 9 tot 12 uur slaap nodig, kinderen vanaf 12 jaar hebben 8 tot 10 uur slaap nodig.
  • Pubers drinken relatief te weinig water. Dehydratie2,3 lijkt een uitlokkende factor te zijn voor een migraineaanval en het ontwikkelen van chronische migraine.
  • Let op de samenstelling van drankjes die bij pubers populair zijn, waarbij het vooral gaat om de hoeveelheid cafeïne, maar wellicht ook theïne, aspartaam4 en suikers5, omdat dat een trigger kan zijn voor een migraineaanval.
  • Bij kinderen is er een wisselende relatie tussen het overslaan van maaltijden en het krijgen van een migraineaanval.6 Deze relatie is bij volwassenen duidelijker.
  • Er zijn aanwijzingen dat gezonde voeding kan helpen bij verminderen van de migraine-last.(Een aantal RCT's heeft gekeken of bepaalde diëten migraineaanvallen kunnen voorkomen, maar deze hebben geen duidelijke resultaten opgeleverd. Meer onderzoek is nodig om het effect van dieet bij mensen met migraine te bevestigen.)
  • 3 tot 4 uur per dag kauwgum kauwen kan de migraine doen verergeren.7
  • Kinderen krijgen de gehele dag veel prikkels, maak ze bewust dat het ‘constant aan-staan’ een vorm van stress is en dat stressreductie een positief effect op migraine heeft.8,9 (Met name ontspanning na stress kan een uitlokkende factor zijn voor een migraine aanval.9)
  • Een sportinterventie heeft een net zo groot effect op migraine als topiramaat.10
  • Buiten sporten is meer stress reducerend dan binnen sporten.11
  • Vraag aan kinderen welk cijfer zij zichzelf geven voor wat algemeen welzijn betreft en vraag daarna wat er volgens hun zou moeten gebeuren om dat cijfer een aantal punten omhoog te krijgen.
  • Van voedingssupplementen is in zijn algemeenheid onvoldoende bewezen of ze effectief zijn om de migrainelast te verminderen.
  • Naturale medicines (https://naturalmedicines.therapeuticresearch.com) is een betaalde database waar aanvullende therapieën systematisch onderzocht zijn om na te gaan of ze bewezen en veilig zijn.12


Referenties

  1. Saçmacı H, Tanik N, İnan LE. Current Perspectives on the Impact of Chronic Migraine on Sleep Quality: A Literature Review. Nat Sci Sleep. 2022 Oct 6;14:1783-1800. doi: 10.2147/NSS.S335949. PMID: 36225323; PMCID: PMC9549806.
  2. Khorsha F, Mirzababaei A, Togha M, Mirzaei K. Association of drinking water and migraine headache severity. J Clin Neurosci. 2020 Jul;77:81-84. doi: 10.1016/j.jocn.2020.05.034. Epub 2020 May 20. PMID: 32446809.
  3. Arca KN, Halker Singh RB. Dehydration and Headache. Curr Pain Headache Rep. 2021 Jul 15;25(8):56. doi: 10.1007/s11916-021-00966-z. PMID: 34268642; PMCID: PMC8280611.
  4. Gazerani P. Migraine and Diet. Nutrients. 2020 Jun 3;12(6):1658. doi: 10.3390/nu12061658. PMID: 32503158; PMCID: PMC7352457.
  5. D.G. Zhang, F.M. Amin, S. Guo et al. Plasma glucose levels increase during spontaneous attacks of migraine with and without aura. Headache. 2020 Apr;60(4):655-664. Doi: 10.1111/head.13760.
  6. Yamanaka G, Morichi S, Suzuki S, Go S, Takeshita M, Kanou K, Ishida Y, Oana S, Kawashima H. A Review on the Triggers of Pediatric Migraine with the Aim of Improving Headache Education. J Clin Med. 2020 Nov 19;9(11):3717. doi: 10.3390/jcm9113717. PMID: 33228144; PMCID: PMC7699367.
  7. Watemberg N, Matar M, Har-Gil M, Mahajnah M. The influence of excessive chewing gum use on headache frequency and severity among adolescents. Pediatr Neurol. 2014 Jan;50(1):69-72. doi: 10.1016/j.pediatrneurol.2013.08.015. Epub 2013 Nov 1. PMID: 24188910.
  8. M.J. Marmura. Triggers, protectors, and predictors in episodic migraine. Curr Pain Headache Rep. 2018 Oct 5;22(12)81. Doi: 10.1007/s11916-018-0734-0.
  9. Prohaska S, Matthias K. Effectiveness of mindfulness-based stress reduction as a non-drug preventive intervention in patients with migraine - a systematic review with meta-analyses. Complement Med Res. 2023 Oct 31. doi: 10.1159/000534653. Epub ahead of print. PMID: 37906991.
  10. Varkey E, Cider A, Carlsson J, Linde M. Exercise as migraine prophylaxis: a randomized study using relaxation and topiramate as controls. Cephalalgia. 2011 Oct;31(14):1428-38. doi: 10.1177/0333102411419681. Epub 2011 Sep 2. PMID: 21890526; PMCID: PMC3236524.
  11. Bramwell RC, Streetman AE, Besenyi GM. The Effect of Outdoor and Indoor Group Exercise Classes on Psychological Stress in College Students: A Pilot Study with Randomization. Int J Exerc Sci. 2023 Aug 1;16(5):1012-1024. PMID: 37650002; PMCID: PMC10464750.
  12. Vardell E. Natural Medicines: A Complementary and Alternative Medicines Tool Combining Natural Standard and the Natural Medicines Comprehensive Database. Med Ref Serv Q. 2015;34(4):461-70. doi: 10.1080/02763869.2015.1082382. PMID: 26496400.

Dossier Hoofdpijn & kinderen

Migraine bij kinderen moet niet worden onderschat. Ondanks dat een aanval wellicht geen hersenschade geeft, worden kinderen met deze hersenaandoening in een cruciale ontwikkelingsperiode van hun leven sterk beïnvloed.